De stille meerderheid wil meer klimaatactie

8 september 2025

Column van Tim van Hattum - September 2025

Een wereldwijde studie laat zien dat een overweldigende meerderheid van de wereldbevolking – zo’n 80 tot 89% - wil dat overheden veel meer doen om klimaatverandering aan te pakken. De Engelse krant The Guardian noemt deze groep ‘de stille meerderheid’, omdat deze enorme groep mensen dit niet van de daken schreeuwt. We horen vooral de schreeuwers die het allemaal maar niks vinden en daardoor denken we dat er weinig draagvlak is voor klimaatactie. Het tegendeel blijkt waar. Veruit de meeste mensen maken zich ernstig zorgen over de klimaatcrisis en 69% van de mensen wereldwijd is zelfs bereid 1% van zijn of haar inkomen af te staan om klimaatverandering aan te pakken. Ondanks die hoopgevende statistieken is de belangrijkste boodschap van dit onderzoek dat we massaal de bereidheid van onze medeburgers om klimaatverandering aan te pakken onderschatten. We denken dat slechts een kleine minderheid meer klimaatactie wil. Die ‘stille meerderheid’ is een geweldige voedingsbodem voor de klimaattransitie. Maar hoe krijgen we die groep in beweging?


Allereerst is het belangrijk dat we beseffen dat we niet de enige zijn die zich zorgen maakt en klimaat hogere prioriteit wil geven. Deze boodschap verspreiden is een essentieel onderdeel van klimaatcommunicatie. The Guardian heeft daarvoor Project 89% opgericht met als doel te laten zien dat het draagvlak voor klimaatactie veel groter is dan we denken. Daarnaast is het van groot belang om mensen handelingsperspectief te geven, door te laten zien welke klimaatoplossingen al beschikbaar zijn. Mensen platbombarderen met alarmerende studies helpt om de urgentie te benadrukken maar brengt mensen niet in actie. We zullen op alle mogelijke manieren moeten laten zien wat we kunnen doen om het tij te keren. Gelukkig is daar al veel over bekend en is er al een hele onderstroom van geweldige initiatieven in volle gang. De Only Planet Klimaatgids voor de 21ste Eeuw beschrijft in heldere taal 7 routes de belangrijkste klimaatoplossingen die we hebben, neemt je mee op reis naar voorbeelden vanuit de hele wereld die laten zien dat het kan en laat zien wat je zelf kan doen om onderdeel te worden van de oplossing. En tot slot is het belangrijker dan ooit dat we onze verbeeldingskracht gebruiken om een hoopvolle toekomst te schetsen. We snakken massaal naar een lange termijn visie voor de toekomst van Nederland, Europa en de hele wereld. Zo’n hoopvol toekomstbeeld is essentieel om mensen in beweging te krijgen. Storytelling is belangrijker dan ooit en het is geweldig dat de wetenschap steeds meer de samenwerking aangaat met kunstenaars en theatermakers om een nieuw verhaal naar een breed publiek te brengen om mensen in het hart te raken.


Nederland is de komende weken weer in de ban van de verkiezingen. Ondanks de zorgen van velen over klimaat, zijn het andere thema’s die de verkiezingsprogramma’s domineren. De woningcrisis, migratie en veiligheid staan bovenaan de prioriteitenlijsten van de meeste politieke partijen. Het is goed zoeken naar klimaatleiderschap bij onze politici. Maar vergeet niet dat ook Nederlanders meer klimaatactie willen. De  wereldwijde survey laat zien dat 81% van de Nederlanders meer klimaatactie wil en 66% van de mensen hier bereid is 1% van zijn of haar inkomen beschikbaar te stellen om de klimaatcrisis aan te pakken. Laten we hopen dat die ‘stille meerderheid’ op 29 oktober massaal van zich laat horen en een heldere boodschap afgeeft aan de politiek dat klimaat de hoogste prioriteit moet krijgen.

Tim van Hattum is Hoofd van het klimaatprogramma bij Wageningen University & Research. In november 2022 publiceerde hij zijn boek de Only Planet Klimaatgids voor de 21ste Eeuw. Daarin schets hij 7 inspirerende routes naar een hoopvolle toekomst met een hoofdrol voor de natuur. Een must read voor iedereen. Inmiddels is de 4e druk van de Only Planet verschenen en ligt de Engelse vertaling in de schappen. Het boek wordt volop gebruikt als schoolmateriaal en heeft nu ook zijn ‘eigen’ theatershow. What’s next?

Fons Merkies
27 augustus 2025
''Makers aan het woord'': Fons Merkies over de muziek van Only Planet
Peet en Frank
5 augustus 2025
''Makers aan het woord'': Peet Nieuwenhuijsen en Frank de Goede
Navo vlaggen
1 juli 2025
Column van Tim van Hattum - juli 2025
Only Planet internationaal
1 juli 2025
De Engelstalige editie van The Only Planet Climate Guide for the 21st Century van Tim van Hattum is verschenen!
Eline
1 juli 2025
Met veel plezier maken we bekend dat choreograaf Eline Vroon zich bij het creatieve team van Only Planet heeft gevoegd.
Earth
1 juli 2025
De waarde van Only Planet zit in het overgaan tot actie. Dat lukt ons niet alleen, daarom werken we samen met partners die inhoud, middelen of expertise bijdragen.
13 juni 2025
Wat gebeurt er achter de schermen van Only Planet? Wie zijn de mensen die deze indrukwekkende theaterervaring tot leven brengen? In onze nieuwe videoserie ‘Onze makers aan het woord’ nemen we je mee in de wereld van onze creatieve geesten – de schrijvers, ontwerpers, componisten en andere makers die inhoud en verbeelding samenbrengen.
Tim van Hattum Hardlopen
3 mei 2025
Het aanpakken van klimaatverandering is een marathon, geen sprint. Er is een langetermijnaanpak nodig, met een langetermijnvisie, langetermijnbeleid, doorzettingsvermogen en een ijzeren wilskracht om die klimaatmarathon te voltooien. Het zijn precies de ingrediënten die op dit moment in politiek Den Haag nogal ontbreken. Het kortetermijndenken regeert misschien wel meer dan ooit. De enige die daar nog enige affiniteit mee lijkt te hebben, is onze minister-president – maar die schoof, samen met klimaatminister Hermans en de rest van dit bijzondere kabinet, ambitieuze klimaatmaatregelen afgelopen week weer eens naar de lange baan.
JustDiggit
30 april 2025
We zijn trots om aan te kondigen dat Justdiggit officieel partner is geworden van Only Planet!
19 april 2025
After movie Impact Fair, met performance eerste song